İŞÇİ SAĞLIĞI MUAYENELERİ
AKCİĞER GRAFİSİ
Gelişen sanayi ile birlikte mesleki akciğer hastalıkları, tüm meslek hastalıkları arasında sıklık açısından birinci sırada yer almıştır. İş yerinde, solunum yolları ve akciğerleri etkileyebilecek gaz, toz, duman ve kimyasal şartlara maruz kalan çalışanların akciğer kanseri ve akciğer hastalıklarına yakalanma riski yüksektir. Sonradan tedavisi zor veya imkansız olabilecek hastalıklara yakalanma risklerinin değerlendirilebilmesi amacıyla uygulanır.
Fabrika ortamlarında çalışan işçilerin en az yılda bir kez akciğer grafileri çekilmeli ve en az 10 yıl süreyle saklanmalıdır.
SOLUNUM FONKSİYONU TESTİ
Spirometre adı verilen cihazlarla yapılan solunum fonksiyon testi akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonel durumunu objektif olarak ölçmeye yarayan bir tanı yöntemidir.
Test öncesinde dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Kişi test konusunda bilgilendirilir.
Varsa sigara kullanım öyküsü, geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar kayıt altına alınır.
Testten önce 24 saat sigara içilmemeli,
4 saat süreyle alkol alınmamalı,
30 dk önce ağır egzersiz yapılmamalı,
2 saat önce ağır yemek yenmemeli,
4 saat öncesi kısa etkili, 12 saat öncesi uzun etkili bronkodilatör ilaçlar alınmamalı,
Göğüs ve karın hareketlerini kısıtlayıcı giysiler giyilmemelidir.
ODYOMETRİ
Odyometri işitme testidir. Bu test ile hastada işitme kaybının olup olmadığı araştırılır. Hekimler bu teknik aracılığıyla işitme kaybının nedenlerini saptayabilir.
SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA GÖRE GÜRÜLTÜLÜ İŞLER
Sosyal Sigortalar Kanunu Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre; kanunla sağlanan yardımlardan yararlanabilmek için sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçecek azami süreye yükümlülük süresi denir. Gürültü sonucu işitme kaybı teşhisi için yükümlülük süresi kanunda 6 ay olarak ön görülmüştür.
PORTÖR MUAYENESİ
Portör denilen taşıyıcılar kendileri hastalık belirtilerini gösteremeyen ancak hastalığı bulaştırabilme özelliğine sahip olan kişilerdir. Portör muayenesi, 3 ayda bir yapılması zorunlu fiziki muayenedir. İşyeri hekimi olan işletmelerde, işyeri hekimi tarafından, İşyeri hekimi olmayan işletmelerde ise Belediye tabiplerince veya hükümet tabiplerince ücretsiz olarak yapılacaktır. Bu muayeneyi yapan tabip, gerek görürse portör muayenesine esas laboratuvar tetkiklerini daha sık talep edebilir.
Portör muayenesine esas laboratuvar tetkikler şunlardır: (Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2005/9 sayılı genelgesi gereğince)
Gaita
Kültürü ( Salmonella ve Shigella yönünden, en az yılda bir kez)
Dışkının mikroskobik incelenmesi ( Entamoeba, histolytica kistleri, giardia
lamblia kistleri ve helmint yumurtaları yönünden, en az altı ayda bir kez)
Boğaz ve Burun Kültürü (Staphylococcus aureus yönünden,en az yılda bir kez)
Akciğer Grafisi ( Tüberküloz yönünden, en az yılda bir kez)
El kültürü(yılda bir kez)
Hepatit B Taraması(3 ayda bir kez)
Hepatit B aşısı(isteğe bağlı)
Bu tetkikler yeni işe başlayanlarda, işe giriş muayenesi ile birlikte,
çalışanlarda ise periyodik portör taraması şeklinde yapılmalıdır. Sonuçlarına
göre etkili bir surveyans sistemi uygulanarak laboratuvar ve kliniklerde tanısı
konulup, taşıyıcılık özelliği olan enteropatojenlerle ilgili kaynak ve bulaşma
yolları çalışmaları yapılmalıdır.
Portörlüğü tespit edilen çalışanlar için geçici işten uzaklaştırılması veya işyerinde yaptığı işin geçici olarak değiştirilmesi de dahil olmak üzere hastalık yayılımını engelleyecek tedbirler alınması gerekir.
HEPATİT-HIV TARAMASI VE AŞILAMA
Hepatit karaciğer iltihaplanması olarak tanımlanabilir. Birçok sebebe bağlı olarak oluştuğu gibi en sık ve tehlikeli olan şekli virüsler yoluyla oluşan hastalıktır. Hepatit taraması yaptırmak çok önemlidir, çünkü bazı hepatit türleri oldukça sinsi seyirli olabileceği gibi, bulaşıcı ve hayati tehlike arz edicidir. Bu yüzden hem kendinize hem de sevdiklerinize tarama testi yaptırarak ve isteğe bağlı olarak hepatite aşısı vurdurarak korumanız mümkündür.
Hepatit tarama testleri ile;
Daha
önce hepatit A, hepatit B, hepatit C geçirip geçirmediğiniz,
Eğer geçirmiş iseniz bağışıklık durumunuz
Aşıya ihtiyacınızın olup olmadığı
Taşıyıcı olup olmadığınız
Varsa hastalığın kronik seyir durumu tespit edilir.
HIV (Human Immunodeficiency Virus / İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü), AIDS’e
yol açan virüs tipidir. Anti-HIV testi ile tayin edilir.
Hepatit (HBV,HAV,HCV) ve HIV taraması topluca ELİSA adı verilen bir test yöntemi ile yapılır. ELİSA denilince birçok kişinin aklına öncelikle AİDS (HIV) enfeksiyonu tanısında kullanılan testler gelmektedir. Oysa başta Hepatit, Kızamıkçık, Kızamık, Herpes virus enfeksiyonlarından Brucella gibi bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlara kadar onlarca hastalık için bu test ile çalışılmaktadır. Yani elisa sadece aids hastalığı tayininde kullanılan bir test değildir.
TAM KAN SAYIMI
Tam kan sayımı (hemogram) ile akyuvar sayımı, alyuvar ve kan pulcukları sayımı; ayrıca hemoglobin ve hematokrit değerleri ölçülür. Anemi ve diğer hematolojik hastalıklar, enfeksiyon, kanama bozuklukları, alerjik durumların değerlendirilmesinde yararlıdır.
TAM İDRAR TETKİKİ
Tam kan sayımında (hemogram) akyuvar, alyuvar ve kan pulcukları sayımı; ayrıca hemoglobin ve hematokrit değerleri ölçülür. Anemi ve diğer hematolojik hastalıklar, enfeksiyon, kanama bozuklukları, alerjik durumların değerlendirilebilmesinde yardımcı olur.
KANDA VE İDRARDA AĞIR METAL TAYİNİ
Ağır metaller paneli, kan veya idrarda spesifik, potansiyel olarak toksik metallerin miktarını belirleyen bir grup testtir. Endüstriyel kesimde çalışan kişilerin çalıştıkları ortamda toksik maddeye ne derece maruz kalındığı tespiti amacıyla yapılır.
Ağır metal testi, genelde kol damarından alınan kan numunesi veya 24 saatlik idrar numunesi alınarak gerçekleştirilir. Numunenin kirlenme (kontaminasyonunu) potansiyelini en alt düzeye indirmek için özel metal içermeyen kan veya asitle yıkanmış idrar kapları kullanılmaktadır.
İş sağlığı muayene aşamasında yaptığımız ağır metal tayinleri;
İdrarda
kurşun,
İdrarda fenol,
İdrarda hippürik asit,
Kanda kurşun tayinidir.
BİYOKİMYASAL KAN TESTLERİ
Karaciğer fonksiyon testi (KCFT)
Kan grubu belirleme
ELEKTROKARDİYOGRAFİ (EKG)
Elektrokardiyografi (EKG), kalp kası ve sinirsel iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin kaydedilmesidir. Bu kayıt ile elde edilen grafiğe Elektrokardiyogram (EKG), kullanılan alete de Elektrokardiyograf denir. Kalp hastalıklarının tanısında yardımcı olarak kullanılmaktadır.
KORUYUCU AŞILAR
Tetanos aşısı
GENEL FİZİKİ MUAYENE
Sağlık testleri yapılan kişiler ayrıca uzman doktorumuz tarafından genel fiziki muayeneye alınır ve bu muayenede hastanın kapsamlı anamnezi yanı sıra fiziki muayenesi de yapılır.